Geçmişte tarımda kendi kendine yeten ülke konumunda olan Türkiye'nin günümüzde neredeyse tüm tarımsal ürünlerde ithalatçı bir ülke haline getirildiğini Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verileri de doğruluyor. TÜİK tarafından dün açıklanan 2019-2020 dönemine ilişkin Bitkisel Ürün Denge Tabloları verileri bu tespit bir kez daha teyit etti. Verilere göre 2019-2020 piyasa döneminde yurt içi üretimin yurt içi talebi karşılama derecesi (yeterlilik derecesi) tahıl ürünlerinde yüzde 87.8, sebze ürünlerinde yüzde 107.2 oldu. Tahıl üretiminde en büyük paya sahip olan buğdayın yeterlilik derecesi yüzde 89.5'te kalırken, tahıllarda yeterlilik derecesi 100'ü aşan ürün olmadı.Yem sanayinin en önemli girdilerini oluşturan arpanın yeterlilik derecesi yüzde 94.8 olurken, mısırın yeterlilik derecesi yüzde 75.5, soyanın yeterlilik derecesi ise yüzde 4.7 olarak gerçekleşti.
Rekor incirde
Meyveler ve içecek bitkilerinde 2019-2020 piyasa döneminde en yüksek yeterlilik derecesi yüzde 617.9 ile incirde gerçekleşti. Turunçgiller grubunda yer alan meyvelerin tamamında kendine yeterliliğin olduğu görüldü. Toplam çay arzının büyük bir kısmı kendi üretimimizden karşılanmakta iken, çayın yeterlilik derecesi ise yüzde 95.5 oldu. Toplam sebze ürünlerinde, 2019-2020 piyasa döneminde yurt içi üretimin, yurt içi talebi karşılama derecesi yüzde 107.2 oldu. Sebzelerde en yüksek yeterlilik derecesi havuçta yüzde 117.7 olurken, kuru soğanda yüzde 113,1, sakız kabakta ise yüzde 111.6 olarak gerçekleşti.
Yeterlilik derecesi ne anlama geliyor?
Ürün denge tabloları, tarımsal ürünlerin arz kaynaklarını ve kullanım şekillerini belirli bir referans dönemi boyunca karşılaştırarak ayrıntılarıyla ortaya koyuyor. Bu bağlamda yeterlilik derecesi; bir bölgenin kullanılabilir üretiminin (iç üretim) o bölgenin talebini ya da yurt içi kullanımını (insan, hayvan ve endüstrinin bütün ihtiyaçlarını) ne ölçüde karşılayacak durumda olduğunu gösteriyor. Değerin, 100'den küçük olması, üretimin yurt içi talebi tam olarak karşılayamadığı durumu; 100'den büyük olan bir değer ise normal iç ihtiyaçları geçen, ihraç edilebilir ve/veya stoklanabilir miktarların varlığını gösteriyor.
